ناهنجاریهای اجتماعی
توسعه و استحکام روابط اجتماعی
توسعه و استحکام روابط اجتماعی در ابتدا روابط اجتماعی را تعریف میکنیم .روابط اجتماعی مجموعه ی ارتباطات بین انسانهاست که بر اساس عواطف انسانی منجمله علاقه به دیگران یا وجدان انسانی ،حس عدم امنیت ،حس تنهایی و به طور کلی اجتماعی بودن انسان شکل میگیرد . روابط اجتماعی در محیط های گوناگون منجمله خانواده ،دوستان ،گروه ،مدرسه و محیط کار شکل های متفاوتی از لحاظ سالم بودن و پایداری به خود میگیرد و این روابط در هر یک از این محیط ها میتواند بر سایر روابط اجتماعی اثراتی سازنده و یا مخرب بر جای میگذارد . همچنین روابط آموزشی ،فرهنگی ،اقتصادی ،و سیاسی هر جامعه به شدت از روابط اجتماعی آن جامعه تاثیر میپذیرد. برای مثال صفاتی مانند مسولیت پذیری تعهد ،پذیرش اشتباهات ،صداقت در بیان خواسته ها و اهداف ،احترام به افکار و اهداف طرف مقابل ،علاقه به فعالیت و همکاری با دیگران در محیط های آموزشی ،محیط کار یا در فعالیت های اجتماعی و سیاسی از روابط اجتماعی مستحکم و سالم در درون خانواده ،دوستان و فامیل ریشه میگیرد و همچنین مفاسد اخلاقی ،اقتصادی و اجتماعی نیز از آسیبهای اجتماعی در درون خانواده و یا دوستان ریشه میگیرد .پس میبینیم که به همان میزان که به شفاف سازی و تکامل روابط اقتصادی و سیاسی در یک جامعه توجه میشود به همان میزان تکامل و سلامتی روابط اجتماعی نیز حائز اهمیت است . در نتیجه باید عوامل تاثیر گذار بر روابط اجتماعی را به خوبی شناخت و سعی در تعیین حدودی از همکاری و هماهنگی بین این عوامل در جهت تکامل و توسعه ی این روابط نمود . از جمله ی این عوامل مسائل اقتصادی میباشد .فقر و دغدغه های اقتصادی در محیط کار موجب شکل گیری روابط مبتنی بر پول در جامعه منجمله خانواده و به سردی گراییدن روابط اجتماعی و بروز کمبود های عاطفی و در نهایت اجتماعاتی که در این روابط پولی رشد میکنند به شدت دچار تنش ها و رقابت های اقتصادی ،تخلفات و دزدی های کلان ،رشوه خواری و از هم پاشیدگی اجتماعی میگردند .از این لحاظ تامین حد اقل امکانات منجمله خوراک ،پوشاک ،مسکن ،آموزش ،بیمه و امکانات بهداشتی از طرف حکومت به نمایندگی از جامعه برای سلامت روابط اجتماعی حائز اهمیت است . از دیگر عوامل تاثیر گذار بر روابط اجتماعی نحوه ی برخورد افراد با یکدیگر در بیان عواطف و افکارشان میباشد .هر چه بیشتر انسان خواسته های خود را بر اساس محبت و درک متقابل در جامعه به خصوص خانواده بیان کنند زندگی راحتتری را در خانواده تجربه میکنند و به همان میزان برخورد بهتری را در جامعه با دیگر افراد در زمینه های گوناگون خواهند داشت . در واقع زمانی که شخص در کودکی از توجه لازم برای رشد فکری و بیان خواسته های معقول خویش برخوردار باشد در بزرگسالی در بیان افکار خویش صادقانه تر عمل میکند و به علت آگاهی کامل از افکار و خواسته های خود اشتباهات خود را میپذیرد و به همان نسبت در قبل دیگران مسئولیت پذیر تر است .از سوی دیگر روابط اجتماعی مبتنی بر جبر صرف و خشونت در خانواده موجب تشدید خشونت در بزرگسالی ،بزهکاری و سایر ناهنجاری های اجتماعی میگردد . از دیگر عوامل موثر بر روابط اجتماعی رسانه های ارتباط جمعی میباشد .در جهان امروز بخش عمده ای از زندگی اغلب انسان ها صرف مشاهده و یا استفاده از رسانه های ارتباط جمعی میگردد و ما روز به روز شاهد افزایش تاثیر رسانه ها بر روابط اجتماعی در جوامع گوناگون هستیم .از سویی این رسانه ها به بهترین شکل ممکن فضا یی را برای گفتگوی فرهنگها و تمدنها و انتشار عقاید و افکار انسان به سر تا سر جهان پدید می آورند و برای هر گروه سنی یا طبقه ی اجتماعی مسائل گوناگون سیاسی ،اقتصادی ،علمی ،فرهنگی ،روانشانسی و جامعه شناسی را توضیح میدهند و تشریح میکنند و به صورت آرام آرام در جامعه دست به فرهنگسازی میزنند و از سوی دیگر این رسانه ها تبدیل به وسیله ای برای انتشار فرهنگ مخرب مصرف گرایی ،مفاسد اخلاقی و اجتماعی منجمله اعتیاد به مواد الکلی و به صورت غیر مستقیم آموزش مفاسد اقتصادی منجمله دزدی و رشوه خواری میگردد .در نتیجه کنترل محدود و منطقی برنامه های رسانه ها از سوی افکار عمومی جامعه به شیوه های گوناگون منجمله تحریم برنامه های مخرب از سوی مردم ،تاسیس نهاد های خود جوش از سوی مردم به منظور اطلاع رسانی نسبت به تبلیغات و برنامه های مخرب و تشریح و توضیح علل مخرب بودن آنها و بحث بر سر میزان محدودیت و در نتیجه ضد ارزش شدن این گونه برنامه ها در نزد افکار عمومی و در نهایت از درجه ی اعتبار ساقط شدن این برنامه ها تاثیر بسزایی را در کاهش آسیب های اجتماعی خواهد داشت .از سوی دیگر توسعه ی برنامه های آموزشی ،اطلاع رسانی و توسعه ی فضای دموکراتیک و مشورتی در رسانه ها و اینترنت در رشد فکری جامعه و سلامت اجتماعی موثر میباشد . از دیگر عوامل موثر در روابط اجتماعی محیط آموزشی است .فرق عمده ای بین محیط آموزشی که در آن معلم متکلم وحده میباشد و دانش آموزان حالت منفعل به خود گرفته و نسبت به مسائل آموزشی بی علاقه میباشند با محیطی که در آن همه به صورت گروهی فعالیت میکنند ،نظر میدهند و با یکدیگر مشورت مینمایند و در نتیجه مسائل آموزشی را خوب درک میکنند و به روابط اجتماعی سالمتری در محیط آموزشی که تا حد زیادی بر مسائل درسی مبتنی است دست مییابند وجود دارد . در واقع علاقه ی به مسائل درسی و علمی و در نتیجه پرورش فکری انسان نقش مهمی در کاهش آسیبهای اجتماعی خواهد داشت . عوامل متعددی برای کنترل آسیبهای اجتماعی وجود دارد که هوشیاری و احساس مسولیت جامعه در قبال رشد اجتماعی فرزندان خود بزرگترین و مهم ترین محرکه در جهت تکامل و استحکام روابط اجتماعیست چرا که این توجه موجب تغییرات مهم در رسانه ها ،ساختارهای اقتصادی ،سیاسی ،فرهنگی و نهادهای اجتماعی منجمله خانواده در سطحی جهانی در جهت ایجاد جامعه ای جهانی با روابط پیچیده و تکامل یافته ی اجتماعی و در نتیجه زندگی خوشایند تر فرد فرد انسانها در هر کجای جهان خواهد بود .
