چه شروطی را قبل ازدواج وبعد آن درسندنکاحیه اضافه کنیم
زن و شوهر در صورت توافق می‌توانند هر شرطی که خلاف قانون نباشد را در عقدنامه ذکر کنند. مهم‌ترین شروط ضمن عقد عبارت‌اند از: شرط تقسیم اموال در هر صورت، شرط تحصیل، شرط اشتغال، شرط خروج از کشور، شرط تعیین مسکن، شرط حضانت فرزندان بعد از طلاق، شرط وکالت در طلاق (حق طلاق) که در زیر هر کدام را به‌طور مختصر بررسی می‌کنیم:
نکته: جملات پیشنهاد شده برای ذکر این شروط در عقدنامه، فقط مثال و پیشنهاد می‌باشد و در هر مورد زن و شوهر می‌توانند متناسب با شرایط و آن‌چه که توافق کرده‌اند جملات مناسبی را به عنوان شرط ضمن عقد، به سند ازدواج خود اضافه کنند.
شرط تقسیم اموال در هر صورت
چرا قید کردن این شرط مهم است؟
- درست است که طبق قانون، تأمین هزینه‌های زندگی بر عهده مرد است ولی زن هم به همان اندازه در اداره خانواده مشارکت دارد. مسئولیت امور خانه و تربیت فرزندان بر عهده زن است، حتی اگر شاغل باشد. بنابراین در صورت طلاق باید همانند مرد از اموال زندگی مشترک سهم داشته باشد. در صورت قید شدن این شرط در سند ازدواج، احتمال این‌که زن در شرایط سخت مثل سوء رفتار یا اعتیاد مرد، با نگرانی کمتری در خصوص مسایل مالی و معیشتی طلاق بگیرد، بیشتر است. بسیاری از زنان در این شرایط، فقط به دلیل ترس از مشکلات معیشتی بعد از طلاق، به زندگی مشترک ادامه می‌دهند.
جمله پیشنهادی برای درج در عقدنامه:
زوج متعهد می‌شود هنگام طلاق چه به درخواست مرد و چه به درخواست زن، نیمی از دارایی خود را که پس از ازدواج به دست آورده (اعم از منقول یا غیرمنقول) به زن منتقل کند.
در صورت درج این شرط در عقدنامه:
- زن در زندگی مشترک از سهم مساوی با مرد برخوردار می‌شود.
- از آنجا که زن نگرانی مالی کمتری خواهد داشت، مجبور نمی‌شود زندگی مشترکی را که به ضرر او و فرزندانش است، تحمل کند.
- زن و شوهر می‌توانند شرط کنند که اموال به دست آمده قبل از ازدواج هم، در صورت طلاق، تقسیم شود یا این‌که بدون توجه به موجه بودن یا نبودن طلاق، تقسیم اموال صورت گیرد.
شرط تحصیل
چرا قید کردن این شرط مهم است؟
طبق قانون، مرد میتواند به دلیل مخالفت با مصالح خانوادگی، مانع ادامه تحصیل همسر خود شود. از آنجا که «مصالح خانوادگی» میتواند تفاسیر مختلفی داشته باشد، درج این شرط از تضییع حق تحصیل زن پیشگیری میکند.
جمله پیشنهادی برای درج در عقدنامه:
زوج، زوجه را در ادامه تحصیل تا هر مرحله که زوجه لازم بداند و در هر کجا که مناسب باشد، مخیر میکند.
در صورت درج این شرط در عقدنامه:
- زن میتواند در مورد ادامه تحصیل خود تصمیم بگیرد.
شرط اشتغال
چرا قید کردن این شرط مهم است؟
طبق قانون، شوهر میتواند زن خود را از شغل یا حرفه‌ای که منافی مصالح خانواده یا حیثیت خود یا زن باشد، منع کند. از آنجا که قانون تعریف دقیقی از «مصالح خانوادگی» ارائه نمی‌دهد، راه برای تفسیر باز است و این امر ممکن است حق زن را ضایع کند.
جمله پیشنهادی برای درج در عقدنامه:
زوجه حق دارد هر کاری را که با تحصیلات و تخصص او سازگار است یا صلاح می‌داند، در هر کجا که باشد، انجام دهد و شوهر حق مخالفت نخواهد داشت.
در صورت درج این شرط:
- زن میتواند بر اساس علائق و مهارت‌های خود شغلی را که دوست دارد، انتخاب کند و انجام دهد.
شرط خروج از کشور
چرا قید کردن این شرط در سند ازدواج مهم است؟
طبق قانون، زن بدون اجازه رسمی شوهر نمی‌تواند گذرنامه بگیرد، همچنین شوهر هر زمان که بخواهد میتواند مانع خروج همسرش از کشور شود.
جمله پیشنهادی برای درج در عقدنامه:
زن حق خروج از کشور به کرات را دارد و مدت، مقصد و سایر شرایط مربوط به سفر به صلاحدید خود زن تعیین می‌شود.
در صورت درج این شرط در عقدنامه:
- زن به اجازه رسمی شوهر برای دریافت گذرنامه و خروج از کشور نیاز ندارد.
شرط تعیین مسکن
چرا قید کردن این شرط در سند ازدواج مهم است؟
طبق قانون، حق تعیین مسکن با مرد است و زن باید در خانه‌ای که شوهرش انتخاب میکند، سکونت کند. مثلاً زن و شوهری را فرض کنید که در زمان ازدواج در شیراز زندگی می‌کردند، چنانچه شوهر پس از عقد به هر دلیلی بخواهد محل سکونت را به شهر دیگری منتقل کند، زن باید تابع شوهرش باشد و به آن شهر برود؛ حتی اگر به دلایلی چون از دست دادن شغل یا اجبار به ترک تحصیل، با این تغییر موافق نباشد.
جمله پیشنهادی برای درج در عقدنامه:
حق تعیین مسکن با زن است و او مختار است در انتخاب مسکن، تعیین شهر یا محل زندگی طبق مصلحت عمل کند.
در صورت درج این شرط در عقدنامه:
- زن اختیار دارد محل سکونت خود را تعیین کند. به عنوان مثال چنانچه مرد تصمیم بگیرد که محل زندگی را از شیراز به تهران منتقل کند و زن به دلیل از دست دادن شغل خود مخالف این تغییر مکان باشد، میتواند در شیراز بماند و شوهر باید نفقه او را در آنجا بپردازد.
-
شرط حضانت فرزندان بعد از طلاق
چرا قید کردن این شرط در سند ازدواج مهم است؟
طبق قانون، در صورت صدور حکم طلاق، حضانت فرزندان بعد از هفت سالگی با پدر است. البته ممکن است دادگاه بر اساس مصلحت کودک، او را به مادر یا فرد سومی واگذار کند.
جمله پیشنهادی برای درج در عقدنامه:
در صورت وقوع طلاق، مادر در حضانت فرزند یا فرزندان مشترک اولویت دارد اما پرداخت نفقه فرزندان همچنان با پدر خواهد بود.
البته باید توجه داشت که تحقق این شرط در زمان طلاق، منوط به پذیرش دادگاه است.
در صورت درج این شرط در عقدنامه:
- زن میتواند پس از طلاق، حضانت فرزندانش را بر عهده بگیرد در حالی‌که تأمین هزینه‌های فرزندان همچنان با پدر خواهد بود.
- نکته:
- نکته مهم؛ تفاوت بین حضانت و ولایت است. اگر مادرعلاوه بر حضانت، شرط ولایت را هم در عقدنامه بگنجاند، میتواند در خصوص اداره امور مالی فرزندان، حق خروج فرزندان از کشورو همچنین ازدواج آن‌ها اختیار داشته باشد، به عبارتی مادر نیز همان اختیاراتی را خواهد داشت که ولی طفل یعنی پدر یا پدربزرگ دارد.
شرط وکالت در طلاق (حق طلاق)
چرا قید کردن این شرط در سند ازدواج مهم است؟
درست است که مطابق قانون، زن هم در مواردی حق طلاق دارد، ولی مراحل اثبات آن مشکل است.
جمله پیشنهادی برای درج در عقدنامه:
زن، وکیل و وکیل در توکیل است که هروقت خواست طلاق بگیرد. بهتر است قید شود که «زوج به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل به غیر می‌دهد تا زوجه در هر زمان و تحت هر شرایطی که خواست برای طلاق از هر نوع و به هر طریق که صلاح بداند، اقدام کند.»
در صورت درج این شرط در عقدنامه:
- زن میتواند با دریافت وکالت مطلق در طلاق و بدون هیچ شرطی، هروقت خواست خود را طلاق دهد. اما زن نیز مثل مرد باید اول به دادگاه مراجعه کند، گواهی عدم امکان سا‌زش بگیرد و بعد طلاق را در دفتر ثبت ازدواج و طلاق ثبت کند.
نکته:
- دادن این حق به زن به منزله سلب آن از مرد نیست و مرد همچنان حق طلاق زن را دارد.
