آیین نامه اتیان سوگند
آئین نامه ترتیب اتیان سوگند که بموجب ماده 69 قانون آئین دادرسی مدنی مقرر گردیده است :
1- ترتیب اتیان سوگند در دادگاهها بطریقی است که در مواد ذیل مقرر می شود:
2-
تکلیف اتیان سوگند ممکن است بدرخواست اطراف گفتگو باشد (ماده 1325 و1326
و1334 ) و ممکن است بنظر خود دادگاه باشد (ماده 1333) نمیتواند بدون
درخواست سوگند دهد و اگر سوگند داد اثری نداشته و بعد از آن اگر درخواست شد
باید سوگند تجدیدشود.
4- درخواست سوگند ممکن است کتبی باشد یا شفاهی 0
درخواست کننده شفاهی در صورتمجلس نوشته شده بامضای درخواست کننده میرسد و
این درخواست را تا آخر محاکمه میتوان کرد.
5- سوگندممکن است برسبب باشد
یعنی وقوع امری یا عدم آن مثل معامله یا تعهد که منشاء گفتگو است و ممکن
است بر نتیجه باشد مثل وجود یا عدم دین یا مالکیت یا بقاء و عدم بقاء آنها
ونیز ممکن است بر نفی علم باشد و در درخواست باید معین شود که مقصود
درخواست کننده سوگند بکدام یک از این امور است .
6- کسیکه از او سوگند
خواسته شده میتواند اعتراض کند که سوگند مورد درخواست مربوط بادعا نبوده یا
قابل قبول نیست و نحواینها و دادگاه اگر اعتراض را وارد دید میتواند اجازه
سوگند ندهد.
7- در صورتیکه برای اثبات دعوی یا اثبات بطلان آن ادله کافی موجود باشد دادگاه میتواند درخواست سوگند را نپذیرد.
8-
دادگاه باید قراری راجع باتیان سوگند بدهد خواه بموجب درخواست یکطرف باشد
وخواه بنظر خود دادگاه و سوگندی که بدون قرار دادگاه اتیان شود اثری نداشته
و بعد از قرار باید تکرارشود
9- بعد از قرار سوگند در صورتیکه دو طرف حاضر بشاند دادگاه میتواند در همان جلسه سوگند دهد یا جلسه دیگری برای اینکار معین نماید.
10-
هرگاه در جلسه که برای سوگند مقرر شده یکطرف حاضر نشود دادگاه وقت دیگری
معین کرده به آنها اطلاع میدهد و اگر در وقت مقرر نیز یک طرف حاضر نشود و
عذر موجهی برای عدم حضور خود نداشته باشد در صورتیکه حاضر نشده درخواست
کننده باشد دادگاه در غیاب او طرف را سوگند میدهد و اگر کسی باشد که باید
سوگند که باید سوگند یاد کند ممتنع از اتیان سوگند محسوب میشود.
11-
اگر کسی که باید سوگند یاد کند برای قبول یا رد سوگند یکبار مهلت بخواهد
دادگاه میتواند باو مهلت دهد باندازه ای که موجب ضرر طرف نشود.
12-
هرگاه کسیکه درخواست سوگند کرده است از درخواست خود رجوع کرده باشد را از
اتیان سوگند ابراء با اسقاط کند مثل آنست که درخواست سوگند نکرده باشد وقطع
نظر از این درخواست دادگاه رسیدگی کرده حکم میدهد.
13- در موردی که
سوگند بدون درخواست طرف بنظر خود حاکم واقع میشود (ماده 1333) مدنی در
صورتیکه طرف بعد از احضار حاضر نشود حاکم در غیاب او سوگند میدهد.
14- وکیل حق قبول یا رد سوگند ندارد مگر اینکه این اختیار از طرف موکل باو داده شده باشد.
15-
اگر یکطرف اقرار تام بحق طرف دیگر کند اقرار در صورت مجلس درج و بر طبق آن
حکم داده میشود و بدرخواست سوگند ترتیب اثر داده نمی شود.
16- سوگند
باید بنام خدایتعالی و صفحات مختصه او باشد و دادگاه میتواند به مناسبت
ملیت کسی که سوگند یاد میکند کیفیت سوگند را از حیث زمان و مکان و غیره
تعیین کند.
17- بعد از سوگند صورتمجلس نوشته شده بامضای کسیکه سوگندیاد کرده وا طرف اگر حاضر بوده و حاکم ومنشی میرسد.
18- در مورد ماده 1333 قانون مدنی
که بر حسب نظر دادگاه مدعی باید سوگند یاد کند اگر مدعی متعدد باشد هر یک
از آنها باید علیحده سوگند یاد کند و نسبت بحق خود او موثر است .
19-
در دعوی یکنفر بر ورثه متعدد اگر حاکم لازم بداند که مدعی بر بقاء حق خود
قسم یاد کند یک قسم برای تمام دعوی کافی وبرای هر یک از ورثه قسم علیحده
لازم نیست .
20- اگر دعوی بر شخص زنده ومرده هر دو باشد دعوی نسبت
بزنده شاهد ثابت میشود و نسبت بمتوفی ممکن است حاکم از مدعی بخواهدکه بر
بقاء حق سوگند یاد کند.
21- در مواردیکه سوگند بنظر حاکم داده میشود (ماده 1333) کسی که باید سوگند یاد کند نمیتواند آنرا بطرف رد کند.
